“ଜୁହାର୍ ଜୁହାର୍ ମାଁ ଗୋ ସମଲେଶ୍ୱରୀ ମାଁ...
ତୋର୍ ପାଦେ କରୁଛେ ଦଇନି”
ଆମ୍ଭେ ତାହା ଶୁଣି ଯହ ଉଷତ ହେଲୁ ଯାହା ହେଉ ଆମର ଦଇନି ଭଳି ଗୋଟେ ଅଏନ୍ ଶବ୍ଦଟେ ଅଛି ଯୋଉଟା ଉପକୂଳିଆଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ !!!
ଯଦି ଉପକୂଳିଆଙ୍କ ପାଖରେ ଦଇନି ଶବ୍ଦ ଥାଆନ୍ତା ତାହେଲେ ସେମାନେ ତାଙ୍କ ଓଡ଼ିଆ ଇଷ୍ଟଦେଵୀ ମଙ୍ଗଳାଙ୍କର ସ୍ତୁତି ଗାଇଲା ବେଳେ କାହିଁକି ବୋଲୁନାହାନ୍ତି "ଜୟ ଜୟ ମାଆ ମଙ୍ଗଳା ତୋର ପାଦେ କରୁଛି ଦଇନି" ?
ଆମ୍ଭର ଜଣେ ସଇ କହିଲେ "ବାବୁ ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କର ରକ୍ତନଦୀ ସନ୍ତରଣରେ ପରା ଦଇନି ଶବ୍ଦ ଵ୍ୟଵହାର ହୋଇଛି
“ଉଠ ଉଠ, ବାବୁ ଯିଵ ନଵରେ ବାହୁଡ଼ି,
ଚାହିଁଥିବେ ତୋର ବାଟ ଭାନୁମତୀ ମାଏ ;
ମାଏ ପୋଏ କଲ ମୋତେ ଅନେକ ଦଇନି,
ବାହୁଡ଼ି ନ ଯାନ୍ତି ଯଥା କୃଷ୍ଣ ଅପମାନେ,
ପଡ଼ା ପାଞ୍ଚଖଣ୍ଡି ମାଗିଥିଲେ ଯଦୁପତି,
ବେନି ପଡ଼ା ଦେଵା। ଲାଗି ତୁମ୍ଭେ କର ଅଳି ।”
ଆମ୍ଭେ ତାଙ୍କ କଥାକୁ ଆଦୌ ମାନି ପାରିଲୁ ନାହିଁ । ଆମ୍ଭେ ଶୁଣିଛୁ ରାଧାନାଥ ରାୟ କୁଆଡେ଼ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶା ବୋଇଲେ ବାମଣ୍ଡାକୁ ଆସିଥିଲେ । ହୁଏତ ସେ ଦଇନି ଶବ୍ଦଟି ବାମଣ୍ଡାରୁ ପାଇ "ଦୁର୍ଯ୍ଯୋଧନଙ୍କର ରକ୍ତନଦୀ ସନ୍ତରଣ" ପଦ୍ୟରେ ଏ ଶବ୍ଦକୁ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଦେଇଛନ୍ତି ।
କିନ୍ତୁ ଆମ୍ଭେ ଏକବାରେ ନିରାଶ ହେଲୁ ଯେତେବେଳେ ଆମ୍ଭ ସଇ ଆହୁରି ଅନେକ ଓଡ଼ିଆ କଵି ବି ଦଇନି ଶବ୍ଦକୁ ଏହାଙ୍କର ବହୁ ପୂର୍ଵରୁ ପ୍ରୟୋଗ କରିଯାଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଆମ୍ଭକୁ ଦେଖେଇ ଦେଲେ...
ଯଥା:-
ଯଶୋଵନ୍ତ ଦାସ ପ୍ରେମଭକ୍ତିଗୀତାରେ ଲେଖିଛନ୍ତି
“ବୋଲଇ ଅତି ସ୍ନେହଭରେ, ଦଇନି କରି କାକୁସ୍ତରେ।”
ବାଲି ତୃତୀୟା ଓଷା ଗୀତରେ ବି ସେଇ ଦଇନି ଶବ୍ଦଟି ଅଛି
“ଭଵସାଗରେ ପଡ଼ି ମୁଁ କରୁଛି ଦଇନି ।
ପ୍ରସନ୍ନେ ସୌଭାଗ୍ୟ ଦିଅ ହେ ସିଂହଵାହିନୀ ।”
ଏତିକି କ'ଣ ଅଳପ ଥିଲା ଯେ ଦେଖିଲାବେଳକୁ ଗଞ୍ଜାମର ବି କୃଷ୍ଣ ସିଂହ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପାଞ୍ଚଶହ ଵର୍ଷ ପୁରୁଣା ମହାଭାରତ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଦଇନି ଶବ୍ଦଟି ଦୟିନି ରୂପେ ଵ୍ୟଵହାର କରି ଦେଇଛନ୍ତି
“ଇନ୍ଦ୍ର ଅଗ୍ନି ବରୁଣ ଆଦି ଦେବେ ମାନି; କରନ୍ତି ନିତି ସ୍ତୁତି ହୋଇଣ ଦୟିନି।” (କୃଷ୍ଣସିଂହ ମହାଭାରତ, ଵନ ପର୍ଵ)।
ପୁଣି ଏତିକିରେ ତାଙ୍କ ମନ ଶାନ୍ତି ହେଲାନି ଯେ ସେଇ ଶବ୍ଦକୁ ଦଇନ୍ୟ କରି ଆଉ ପଦେ ସେଇ ଵନପର୍ଵରେ ଲେଖିଦେଇ ଯାଇଛନ୍ତି
“ଜରା ମୃତ୍ୟୁ ଶୋକ ଯେ ଦୌର୍ବଲ୍ୟ ଦଇନ୍ଯ।”
ତଥାପି ଆଶା ଥିଲା ଓଡ଼ିଆ ଭାଗଵତରେ ତ ଏ ଶବ୍ଦଟି ପାଇଲୁ ନାହିଁ ତେଣୁ କୃଷ୍ଣସିଂହ ନିଶ୍ଚେଁ ଆମ ସମ୍ବଲପୁରର ଲୋକ କହି ଆମ୍ଭ ସଇଙ୍କୁ ଏକବାରେ ଠକି ଦେବୁ
ହେଲେ ହାୟ ! ଘୋର ଅନ୍ୟାୟ ହୋଇଗଲା ଦେଖିଲାବେଳକୁ କ'ଣ ନା ସାରଳା ମହାଭାରତରେ ବି ଏ ଦଇନି ଶବ୍ଦଟା ଵ୍ୟଵହାର ହୋଇଛି ।
“ଶୁଣି ଅମ୍ୱିକା ଅମ୍ୱାଳିକା କରନ୍ତି ଦଇନି କେମନ୍ତେ କରିବୁଂ ୟେହା ହୋଇଵ ଧର୍ମହାନି ।”
ଆମ୍ଭ ପୈତୃକ ପ୍ରାଣ ତାଙ୍କ ଏ ପଦଟି ପଢ଼ି କାନ୍ଦି ଉଠିଛି । ନା ନା ନିଶ୍ଚୟ ଏ ଶବ୍ଦଟା ହିନ୍ଦୀ ମରାଠୀ ବଙ୍ଗାଳୀରେ ଥିଵ ବୋଲି ଯାସ୍ତି ଅଭିଧାନ ଆଡ଼େଇଲୁ କିନ୍ତୁ କୋଉଠି ପାଇଲୁ ନାହିଁ । ତାହେଲେ କ'ଣ ପାଞ୍ଚଶହ ସାତ ଶହ ଵର୍ଷ ଆଗରୁ ଆମ ଶବ୍ଦଟା ଉପକୂଳ ଆଡ଼େ ଚୋରି ହୋଇଯାଇଥିଲା ?
ସଇ କହିଲେ ନାଇଁ ହେ
ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଭାଷାକୋଷରେ ଦୈନ୍ୟରୁ ଦଇନି ହୋଇଛି ବୋଲି ପା ଲେଖା ହେଇଛି ।
ମାତ୍ରକ ଆମ୍ଭର ତଥାପି ଶଙ୍କା ରହିଲା ;କାରଣ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ତ ଦୈନ୍ୟ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ଦୀନତା, ଦାରିଦ୍ର୍ୟ,କାତରତା,ମନୋଦୁଃଖ,ସନ୍ତାପ ଇତ୍ୟାଦି ଥିଲା ତାହେଲେ ତାହା ଵିନୟୀ ଵଚନ ଓ ଗୁହାରି କରିଵା ଅର୍ଥରେ କେମିତି ଵ୍ୟଵହୃତ ହେଲା ?
ଆହେ ଦେଖୁ ଦେଖୁ ହେଇ ସଇ କଵିସମ୍ରାଟ ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ପୁଣି ଦୈନ୍ୟ ଶବ୍ଦକୁ କାତର ପ୍ରାର୍ଥନା ଅର୍ଥରେ ତାଙ୍କ ପ୍ରେମ ସୁଧାନିଧି କାଵ୍ୟରେ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଦେଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଆମ୍ଭକୁ ଦେଖେଇ ଦେଲେ ...
“ବୋଲ ଯେ ଦୈନ୍ୟ ସନ୍ତତେ ତତେ।”( ଭଞ୍ଜ. ପ୍ରେମସୁଧାନିଧି.)
ଏସବୁ ତଥ୍ୟ ଦେଖିଲା ଜାଣିଲା ପରେ ଆମ୍ଭ ପୈତୃକ ପ୍ରାଣ ଏବେ ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ବରେ ...!
ବୋଧହୁଏ ଓଡ଼ିଆ ଲୋକମାନେ ସଂସ୍କୃତ ଦୈନ୍ୟ ଶବ୍ଦର ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ପ୍ରୟୋଗ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ପରେ ଦଇନ୍ୟ ,ଦୟିନୀ ଓ ଦଇନି ହୋଇଯାଇଛି !
ବଡ଼ ପସ୍ତେଇଲୁ ...!
ଆହା ଆମେ ଏତେ ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଆ ଶବ୍ଦଟେ ଆମ କଥିତ ଭାଷାରେ ବଞ୍ଚେଇ ରଖିଛୁ ତଥାପି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ, ଓଡ଼ିଆ ଜାତିକୁ ଆମ ଉପକୂଳିଆ ଭାଇମାନଙ୍କୁ ଭୀଷଣ ଘୃଣା କରୁଛୁ ?
😭😭😭
No comments:
Post a Comment