ଅହମ୍ ଅସ୍ମି ଓ İ am

ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ କୁହନ୍ତି "ଅହମ୍ ଅସ୍ମି", ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଏହାର ଅନୁଵାଦ "İ am" । କିନ୍ତୁ ଅନେକେ ଜାଣିନଥିବେ ଯେ ସଂସ୍କୃତ ଅସ୍ମି ଶବ୍ଦ ସହିତ ଇଂରାଜୀ am ଶବ୍ଦର ସଗୋତ୍ରୀୟ ସମ୍ପର୍କ ବି ଅଛି! କିନ୍ତୁ କେମିତି?

ଅସ୍ମି ଶବ୍ଦର ପ୍ରାକ୍ ଇଣ୍ଡିକ୍ ରୂପ *Hásmi, ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋଇରାନୀୟ ରୂପ *Hásmi ଓ ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋପୀୟ ରୂପ *h₁ésmi (“I am, I exist”) ଥିଲା । ମୂଳ ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋପୀୟ ଶବ୍ଦରୂପ *h₁ésmiରୁ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ଅସ୍ମି ହେଲା, ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରୀକ୍ ଭାଷାରେ εἰμί (eimí), ଲାଟିନ ଭାଷାରେ sum ଆଉ ପ୍ରାଚୀନ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ eom ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଅସ୍ମି ଶବ୍ଦର ସଗୋତ୍ରୀୟ ଏହି ପ୍ରାଚୀନ ଇଂରାଜୀ eom ଶବ୍ଦ ପରିଵର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଯାଇ am ରୂପେ ଚଳୁଅଛି ।‌ ତାହେଲେ i am ରେ ଥିଵା i ଟା କୁଆଡ଼ୁ ଆସିଲା ? ମୁଁ ଯଦି କହେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ଏହି i ଶବ୍ଦର ସଗୋତ୍ରୀୟ ସମ୍ପର୍କ ସଂସ୍କୃତ ଅହମ୍ ଶବ୍ଦ ସହିତ ଅଛି ଅନେକେ ହଠାତ୍ ଵିଶ୍ଵାସ କରିବେ ନାହିଁ । ତେବେ ପ୍ରକୃତରେ ସଂସ୍କୃତ ଅହମ୍ ଶବ୍ଦର ପ୍ରାକ୍ ଇଣ୍ଡିକ୍ ରୂପ 

 *aźʰám ଥିଲା, ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋଇରାନୀୟ ରୂପ *aȷ́ʰám ଥିଲା ଆଉ ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋପୀୟ ରୂପ *éǵh₂óm ଥିଲା । ପ୍ରାକ୍ ଭାରୋପୀୟ ଶବ୍ଦରୂପ *éǵh₂ómରୁ ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ଅହମ୍,ଆଵେସ୍ଥାନୀରେ 𐬀𐬰𐬇𐬨 (azə̄m), ପ୍ରାଚୀନ ଗ୍ରୀକ୍ ଭାଷାରେ ἐγώ (egṓ), ଲାଟିନ ଭାଷାରେ ego ଏଵଂ ପ୍ରାଚୀନ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ic ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାର ic ଶବ୍ଦଟି ଆଜି ଆଧୁନିକ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ İ ରୂପେ ଚଳୁଅଛି । 

ଭାରତଵର୍ଷର ପଶ୍ଚିମ ଭାଗରେ ପ୍ରାୟ ପାଞ୍ଚ ହଜାର କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ବୋଲାଯାଉଥିଵା ଇଂରାଜୀ ଭାଷା ସହିତ ସଂସ୍କୃତଭାଷାର ଏତେ ଗଭୀର ସମ୍ପର୍କ ତଥାପି କିଛି ଲୋକ କୁହନ୍ତି ଆମେ ୟେ ଭାରୋପୀୟ ଭାଷାପରିଵାର କ'ଣ ବୁଝୁନୁ ,ଏସବୁ ଵିଦେଶୀଙ୍କ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି । ଯଦି ଵିଦେଶୀଙ୍କ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର ତାହେଲେ ଭାରୋପୀୟ ଭାଷାପରିଵାର ମଧ୍ୟରେ ଏତେ ସାମ୍ୟ ରହିଵା କଥା ହିଁ ନୁହେଁ ଵିଶେଷତଃ ଅଵ୍ୟୟ ପ୍ରତ୍ୟୟ ସର୍ଵନାମ ମଧ୍ୟରେ ତ ଆଦୌ ସାମ୍ୟ ରହିଵା କଥା ନୁହେଁ ।